Âm giai không chỉ giúp bạn xây dựng nền tảng về kiến thức âm nhạc mà còn mở ra cửa sổ để bạn khám phá và sáng tạo trong thế giới âm nhạc. Vậy âm giai là gì? Cùng Nhạc cụ Văn Quốc tìm hiểu rõ hơn qua bài viết này nhé!
Âm giai là gì?
Âm giai là một tập hợp các nốt nhạc được chọn từ 12 nốt nhạc cơ bản (C, C#, D, D#, E, F, F#, G, G#, A, A#, B). Việc xếp các nốt nhạc thành một âm giai tạo ra một loạt các giai điệu và cảm xúc khác nhau trong âm nhạc. Mỗi loại âm giai có cấu trúc và mẫu nhảy riêng biệt, tạo nên bản nhạc với sự đa dạng và phong phú.
Cấu tạo của âm giai trưởng và các hợp âm trong âm giai trưởng
Âm giai trưởng (Major scale) là một trong những âm giai cơ bản và quan trọng nhất trong âm nhạc. Cấu trúc của âm giai trưởng dựa trên khoảng cách giữa các nốt nhạc, và nó bao gồm 7 nốt nhạc. Đây là cấu trúc cơ bản của âm giai trưởng C (C Major):
- C (Do) – Tần số căn bản, nốt nhạc bắt đầu.
- D (Re) – Khoảng cách từ C đến D là một cung.
- E (Mi) – Khoảng cách từ D đến E cũng là một cung.
- F (Fa) – Từ E đến F là một bán cung, là khoảng cách ngắn nhất trong âm giai.
- G (Sol) – Từ F đến G cũng là một cung.
- A (La) – Từ G đến A là một cung.
- B (Si) – Từ A đến B là một cung.
- Quay lại C (Do) – Đây là một oktav (khoảng 8 nốt) cao hơn so với C bắt đầu.
Vào mỗi nốt nhạc trong âm giai trưởng, chúng ta có thể xây dựng các hợp âm (chord) phụ thuộc vào vị trí của nốt đó trong âm giai. Các hợp âm phổ biến trong âm giai trưởng C bao gồm:
- Hợp âm Đô (C Major Chord): Bắt đầu từ C, hợp âm này bao gồm nốt C, E, và G.
- Hợp âm Rê (D Minor Chord): Bắt đầu từ D, hợp âm này bao gồm nốt D, F, và A.
- Hợp âm Mi (E Minor Chord): Bắt đầu từ E, hợp âm này bao gồm nốt E, G, và B.
- Hợp âm Fa (F Major Chord): Bắt đầu từ F, hợp âm này bao gồm nốt F, A, và C.
- Hợp âm Sol (G Major Chord): Bắt đầu từ G, hợp âm này bao gồm nốt G, B, và D.
- Hợp âm La (A Minor Chord): Bắt đầu từ A, hợp âm này bao gồm nốt A, C, và E.
- Hợp âm Si (B Diminished Chord): Bắt đầu từ B, hợp âm này bao gồm nốt B, D, và F.
Cấu tạo của các hợp âm trong âm giai trưởng sẽ thay đổi tùy theo âm giai và nốt bắt đầu, nhưng cấu trúc cơ bản của các hợp âm này sẽ luôn tuân theo quy tắc khoảng cách giữa các nốt trong âm giai trưởng.
Cấu tạo của âm giai thứ và các hợp âm trong âm giai thứ
Âm giai thứ (Minor scale) cũng là một trong những âm giai quan trọng trong âm nhạc và có cấu trúc riêng biệt. Cấu trúc của âm giai thứ dựa trên khoảng cách giữa các nốt nhạc và cũng bao gồm 7 nốt nhạc. Dưới đây là cấu trúc cơ bản của âm giai thứ A (A Minor):
- A (La) – Tần số căn bản, nốt nhạc bắt đầu.
- B (Si) – Khoảng cách từ A đến B là một cung.
- C (Do) – Khoảng cách từ B đến C cũng là một cung.
- D (Re) – Từ C đến D là một bán cung.
- E (Mi) – Từ D đến E cũng là một cung.
- F (Fa) – Từ E đến F là một cung.
- G (Sol) – Từ F đến G cũng là một cung.
- Quay lại A (La) – Đây là một oktav (khoảng 8 nốt) cao hơn so với A bắt đầu.
Cũng như âm giai trưởng, trong âm giai thứ, chúng ta có thể xây dựng các hợp âm phụ thuộc vào vị trí của nốt nhạc trong âm giai. Các hợp âm phổ biến trong âm giai thứ A bao gồm:
- Hợp âm La (A Minor Chord): Bắt đầu từ A, hợp âm này bao gồm nốt A, C, và E.
- Hợp âm Si (B Diminished Chord): Bắt đầu từ B, hợp âm này bao gồm nốt B, D, và F.
- Hợp âm Do (C Major Chord): Bắt đầu từ C, hợp âm này bao gồm nốt C, E, và G.
- Hợp âm Re (D Minor Chord): Bắt đầu từ D, hợp âm này bao gồm nốt D, F, và A.
- Hợp âm Mi (E Minor Chord): Bắt đầu từ E, hợp âm này bao gồm nốt E, G, và B.
- Hợp âm Fa (F Major Chord): Bắt đầu từ F, hợp âm này bao gồm nốt F, A, và C.
- Hợp âm Sol (G Major Chord): Bắt đầu từ G, hợp âm này bao gồm nốt G, B, và D.
Cấu tạo của các hợp âm trong âm giai thứ sẽ thay đổi tùy theo âm giai và nốt bắt đầu, nhưng cấu trúc cơ bản của các hợp âm này sẽ luôn tuân theo quy tắc khoảng cách giữa các nốt trong âm giai thứ.
Xem thêm: Âm thanh vòm là gì? Đánh thức giác quan với âm thanh vòm
Luyện âm giai có tác dụng gì cho quá trình chơi nhạc?
Luyện âm giai giúp người chơi nhạc phát triển kỹ năng kỹ thuật như cách nhanh chóng và chính xác di chuyển từ một nốt nhạc sang nốt nhạc khác trên cây đàn. Điều này cải thiện khả năng bấm nút, vuốt dây, và điều khiển âm thanh.
Luyện âm giai giúp người chơi nhạc nắm vững cấu trúc của các âm giai và thang âm. Điều này giúp họ hiểu cách các nốt nhạc liên quan và hoạt động cùng nhau trong một âm giai hoặc bản nhạc.
Luyện âm giai là bước đệm quan trọng trước khi học các bản nhạc phức tạp hơn, bởi vì nó giúp xây dựng một cơ sở vững chắc về kiến thức âm nhạc và kỹ thuật chơi đàn.
Những lưu ý học âm giai nhanh chóng, hiệu quả
- Nốt Nhạc Bắt Đầu (Root Note): Đây là nốt nhạc mà âm giai bắt đầu. Nó thường là nốt quan trọng nhất và xác định tên của âm giai (ví dụ: âm giai C Major bắt đầu bằng nốt C).
- Khoảng Cách Giữa Các Nốt (Intervals): Các khoảng cách giữa các nốt nhạc trong âm giai quyết định cấu trúc âm nhạc và âm giai. Cần biết khoảng cách giữa các nốt để xác định cấu trúc âm giai.
- Nốt Cuối (Tonic): Đây là nốt nhạc mà âm giai kết thúc và thường cùng với nốt bắt đầu tạo ra cảm giác hoàn thành.
- Hợp Âm (Chords): Cấu trúc hợp âm trong âm giai quyết định các hợp âm mà bạn có thể sử dụng khi chơi âm giai đó. Cần biết các hợp âm cơ bản và bổ sung của âm giai.
- Tên và Ký Hiệu (Name and Notation): Mỗi âm giai có tên và ký hiệu riêng. Ví dụ: âm giai C Major có ký hiệu là “C,” âm giai A Minor có ký hiệu là “Am.” Hiểu tên và ký hiệu sẽ giúp bạn đọc và hiểu các bản nhạc.
- Thang Âm (Key Signature): Thang âm quy định nốt nhạc mà các tấm biểu đồ âm giai nằm trên cây đàn. Thang âm thường có các dấu thăng hoặc hạ để chỉnh sửa các nốt nhạc.
- Tương Đương (Relative): Có một khái niệm về âm giai tương đương, trong đó hai âm giai có cùng cấu trúc hợp âm và được xem như tương đương. Ví dụ: âm giai C Major và A Minor là tương đương.
- Tính Năng Đặc Biệt (Special Features): Một số âm giai có tính năng đặc biệt, chẳng hạn như âm giai Blues có các nốt đáng chú ý hoặc âm giai Pentatonic chỉ bao gồm 5 nốt nhạc.
Âm giai là một yếu tố cơ bản và quan trọng trong âm nhạc. Nó giúp điều chỉnh và tạo ra sự hài hòa, đa dạng và mạch lạc trong một bản nhạc, làm cho nó trở nên sống động và thu hút công chúng. Qua việc tìm hiểu bài viết trên của Nhạc cụ Văn Quốc, hy vọng bạn có thể tận hưởng một cách tối đa và hiểu rõ hơn về đẳng cấp và sức mạnh của âm nhạc.